Słowniczek

Incontinence words and terminology.

Ćwiczenia dna miednicy

Ćwiczenia mięśni dna miednicy polegają na napinaniu i rozluźnianiu mięśni dna miednicy w celu lepszego wsparcia dla pęcherza moczowego i większego ciśnienia zamknięcia cewki moczowej.  Wzmocnienie mięśni dna miednicy to najlepszy sposób na zmniejszenie ryzyka występowania jakiegokolwiek rodzaju nietrzymania moczu. Ćwiczenia dna miednicy zwane są również niekiedy ćwiczeniami Kegla.

Drażliwy pęcherz

Drażliwy pęcherz moczowy to opisowa nazwa szeregu problemów związanych z parciem na pęcherz. Nie oznacza nietrzymania moczu, a jedynie konieczność częstego oddawania moczu. Drażliwy pęcherz, niekiedy zwany również nadreaktywnym pęcherzem moczowym, zazwyczaj oznacza częste oddawanie moczu w dzień oraz często również częste oddawanie moczu w nocy. Należy pamiętać, że normalnym jest oddawanie moczu 4-8 razy na dobę. 

Dziennik opróżnień pęcherza

Znany również jako dziennik przyjmowania płynów i opróżnień pęcherza. Poziom przyjmowanych płynów wpłynie bezpośrednio na ilość wytwarzanego moczu. 3-dniowy zapis częstotliwości i ilości oddawania moczu oraz ilości i rodzaju przyjętych płynów, a także godzin ich spożycia może pomóc Tobie oraz pracownikom służby zdrowia ocenić poziom i rodzaj nietrzymania moczu oraz podjąć niezbędne leczenie. Przykładowo, jeżeli dana osoba musi opróżnić pęcherz więcej niż 8 razy w ciągu doby, może to oznaczać naglące nietrzymanie moczu lub inne schorzenie, które wymaga pełnej diagnozy i leczenia.

Funkcjonalne nietrzymanie moczu

Jest to niemożność dojścia do łazienki na czas z powodu trudności spowodowanych chorobą fizyczną lub psychiczną bądź barierami środowiskowymi.  Może być to upośledzenie fizyczne związane z procesem starzenia się lub niepełnosprawnością np. niemożność wystarczająco szybkiego zdjęcia odzieży lub przejścia na sedes z wózka inwalidzkiego. Bariery środowiskowe związane z dotarciem do łazienki na czas to np. zbyt duża odległość do łazienki lub dezorientacja u osób niewiedzących, jak dotrzeć do łazienki. 

Inkontynencja

Pojęcie inkontynencji może dotyczyć zarówno nietrzymania moczu, jak i stolca.

Kropelkowe wyciekanie moczu po mikcji

Kropelkowe wyciekanie moczu po mikcji to mimowolne oddanie moczu natychmiast po zakończeniu oddawania moczu. U mężczyzn dochodzi do tego zazwyczaj po opuszczeniu łazienki, zaś u kobiet – po wstaniu z sedesu. Jest to również częste przy powiększonej prostacie lub osłabionych mięśniach dna miednicy.

Menopauza

Okres oznaczający trwały koniec cyklów menstruacyjnych.

Mięśnie dna miednicy

Mięśnie dna miednicy (lub mięśnie miednicy) to grupa mięśni znajdujących się na dnie jamy brzusznej. Znajdują się pomiędzy kością łonową (z przodu) a podstawą kręgosłupa (z tyłu). Stanowią również wsparcie dla pęcherza moczowego i jelit. Osłabienie tych mięśni może doprowadzić do problemów takich jak nietrzymanie moczu oraz, jeśli dotyka ono także mięśni zamykających odbyt, nietrzymanie stolca.

Mieszane nietrzymanie moczu

Dość dosłownie oznacza to występowanie mieszanych objawów – zazwyczaj połączenia wysiłkowego nietrzymania moczu oraz naglącego nietrzymania moczu. Parcie na pęcherz sprawia, że pęcherz rozkurcza się, ale mięśnie dna miednicy nie są wystarczająco mocne, aby zapobiec opróżnieniu pęcherza. Często występuje jednocześnie u kobiet.  W przypadku występowania obu rodzajów nietrzymania moczu jednocześnie, zazwyczaj jeden rodzaj sprawia więcej problemów niż drugi. Dlatego należy najpierw skupić się na poradzeniu sobie z najczęściej występującym objawem.

Mikcja

Akt oddawania moczu (opróżnianie pęcherza lub wydalanie moczu).

Mocz zalegający w pęcherzu

Mocz, który pozostaje w pęcherzu po oddaniu moczu. 

Moczenie mimowolne

Moczenie mimowolne to mimowolne oddawanie moczu. Jeżeli występuje podczas snu, zwane jest moczeniem nocnym.

Moczenie nocne

Moczenie nocne to mimowolne oddawanie moczu podczas snu u osób dorosłych.  Nykturia to potrzeba częstego opróżniania pęcherza w nocy.

Nietrzymanie moczu

Nietrzymanie moczu (zwane też słabym pęcherzem) występuje w przypadku trudności z kontrolowaniem pęcherza, prowadzących do mimowolnego oddawania moczu. Istnieje wiele przyczyn nietrzymania moczu u kobiet i mężczyzn. W terminologii medycznej nietrzymanie moczu  nazywane jest inkontynencją.

Nietrzymanie moczu z przepełnienia

Nietrzymanie moczu z przepełnienia występuje, gdy pęcherz nie opróżnia się całkowicie i stopniowo napełnia się zalegającym moczem. Niedrożność cewki moczowej i/lub mięsień pęcherza moczowego, który został rozciągnięty i przepełniony, może spowodować rozszerzenie pęcherza, a następnie mimowolne przeciekanie. Powiększona prostata u mężczyzn jest powszechną przyczyną nietrzymania moczu z przepełnienia. Niemniej jednak mogą występować inne przyczyny, np. uszkodzenie nerwu.

Nykturia

Budzenie się w nocy raz lub kilka razy w celu oddania moczu.

Opieka urologiczna

Opieka urologiczna polega na pomocy w kontrolowaniu czynności oddawania moczu lub wydalania stolca. Oznacza to zidentyfikowanie przyczyn nietrzymania moczu lub stolca (tymczasowych lub przewlekłych). Uwzględnia się przy tym m.in. czynniki środowiskowe, wymagane wsparcie oraz wykrywanie wszelkich przewlekłych schorzeń, które mogłyby powodować nietrzymanie moczu lub stolca, aby ustanowić cele i zaplanować pielęgnację w celu uzyskania poprawy. Opieka urologiczna promuje trzymanie moczu lub stolca. Jej celem jest zapobieganie dalszemu nietrzymaniu moczu lub stolca dzięki zindywidualizowanej opiece, korzystaniu z toalety, a niekiedy korzystaniu z produktów przeznaczonych dla osób cierpiących na nietrzymanie moczu lub stolca.  

Pęcherz neurogenny

Niektóre mięśnie i nerwy mogą wpływać na nietrzymanie moczu i nie dopuszczać do skutecznej kontroli opróżniania pęcherza. Uszkodzenia mózgu, rdzenia kręgowego lub nerwów mogą wpływać na komunikację między mózgiem i pęcherzem. Powoduje to niezdolność do kontrolowania pęcherza lub całkowitego jego opróżnienia. 

Przebadane dermatologicznie

Proces testowania mający na celu zapewnienie, że wszystkie produkty są przyjazne skórze w warunkach rzeczywistego użytkowania.

Sposoby leczenia nietrzymania moczu

Istnieje wiele rodzajów zalecanych metod leczenia nietrzymania moczu. Jednym ze sposobów leczenia jest zmiana stylu życia, taka jak wprowadzenie treningu pęcherza lub ćwiczeń wzmacniających mięśnie głębokie dna miednicy. Pomóc może również zmiana ilości przyjmowanych płynów, wzoru wypróżniania, bądź utrata wagi.

Trening pęcherza

Trening pęcherza to metoda behawioralna, której celem jest zwiększenie pojemności pęcherza moczowego i zmniejszenie częstotliwości oddawania moczu. Z biegiem czasu, pęcherz staje się mniej drażliwy i może pomieścić większą ilość moczu. Dziennik opróżnień pęcherza (znany również jako dziennik przyjmowania płynów i opróżnień pęcherza) to pierwszy krok do oceny naglącego nietrzymania moczu, wyznaczający kurs ponownego treningu pęcherza.

Wrażliwy pęcherz

Termin opisujący często niewielką słabość pęcherza moczowego lub, bardziej właściwie, nietrzymanie moczu.

Wysiłkowe nietrzymanie moczu

Wysiłkowe nietrzymanie moczu oznacza mimowolny wyciek moczu z pęcherza (nietrzymanie moczu) po wysiłku fizycznym.  Wysiłek ten może wynikać z wysiłku fizycznego lub takich czynności jak kaszel, kichanie lub śmiech. Wysiłkowe nietrzymanie moczu zwykle polega na oddawaniu tylko niewielkich ilości moczu, ale zależy od stopnia napełnienia pęcherza i ciśnienia śródbrzusznego.  Zwykle wysiłkowe nietrzymanie moczu jest związane z osłabieniem mięśni dna miednicy i może wynikać ze zmian fizycznych zachodzących podczas ciąży, porodu i menopauzy. Wysiłkowe nietrzymanie moczu u kobiet zwane jest również inkontynencją stresową. 

Zaleganie moczu

Przyczyną zalegania moczu są trudności z opróżnieniem pęcherza. Oznacza to, że po oddaniu moczu w pęcherzu nadal znajduje się mocz, co może być spowodowane m.in. powiększoną prostatą.  Objawy trudności z opróżnianiem pęcherza mogą obejmować słaby strumień moczu, przerywany strumień moczu, napięcie i opóźnienie pomiędzy próbą oddania moczu a rozpoczęciem płynięcia strumienia moczu. Ponieważ pęcherz moczowy pozostaje pełny, może to prowadzić do nietrzymania moczu z przepełnienia.

Zaparcie

Zaparcie ogólnie definiuje się jako trudność, zwłokę lub ból podczas oddawania stolca. Stolec nie musi być przy tym twardy. Występuje dość często w dzieciństwie.

Zespół nadreaktywnego pęcherza moczowego

Zespół nadreaktywnego pęcherza moczowego to powszechna nazwa opisowa szeregu problemów związanych z parciem na pęcherz moczowy. Nie oznacza nietrzymania moczu, a jedynie konieczność częstego oddawania moczu. Nadreaktywny pęcherz moczowy, niekiedy zwany również drażliwym pęcherzem, zazwyczaj oznacza częste oddawanie moczu w dzień oraz często również oddawanie moczu w nocy. Należy pamiętać, że normalnym jest oddawanie moczu 4-8 razy na dobę. Zespół nadreaktywnego pęcherza moczowego występuje częściej u osób starszych oraz u kobiet.