Opiekun osoby starszej także powinien o siebie dbać
W obliczu starzenia się społeczeństwa obecnie znaczna grupa seniorów potrzebuje opieki. Tymczasem w ośrodkach opiekuńczych nie zawsze znajduje się miejsce; zdarza się też, że skorzystanie z tego typu pomocy jest zbyt trudną decyzją dla bliskich. Wówczas opiekunem zostaje ktoś z rodziny, czasami obowiązki współdzielą dwie osoby lub więcej. Trzeba pamiętać, że takiej osobie nie jest łatwo, a u niektórych rozwija się nawet zespół stresu opiekuna. Jak można sobie pomóc?
Stres opiekuna rodzinnego– z czego wynika?
Opiekun rodzinny (inaczej faktyczny lub nieformalny) często musi zrezygnować z własnego życia lub ograniczyć czas przeznaczony na aktywności, które sprawiały mu przyjemność i dawały poczucie spełnienia. Jeśli osoba, którą się zajmuje, jest w ciężkim stanie, musi pomagać jej we wszystkim: jedzeniu, myciu się, przebieraniu, załatwianiu. Na dodatek, nie chcąc urazić podopiecznego, stara się tłumić zniecierpliwienie i złe nastroje. To sprawia, że jest przemęczony, niewyspany, sfrustrowany, nie ma czasu na relaks i zadbanie o własne zdrowie. W takiej sytuacji czasami w grę wchodzi wypalenie zawodowe opiekuna, który nie jest już w stanie dłużej radzić sobie z opieką, bo jest fizycznie i psychicznie wyczerpany. Wówczas poprawa opieki nad pacjentem staje się niemożliwa, a sam opiekun podupada na zdrowiu i potrzebuje pomocy.
Jak wygląda wsparcie dla opiekunów rodzinnych?
Wbrew pozorom opiekun nie musi być sam, a w wielu miastach zapewniane są zewnętrzne zasoby dla opiekunów rodzinnych, takie jak otrzymywanie bezpośredniego wsparcia w opiece lub pomoc finansowa (każdy opiekun może ubiegać się o zasiłek). Skąd dowiedzieć się, jakie zasoby dla opiekunów oferowane są w danym mieście lub województwie? O informację zapytaj w najbliższym ośrodku pomocy społecznej, szpitalu, przychodni lub hospicjum. Warto skorzystać z każdej możliwości, która się przytrafi, aby móc odzyskać także zasoby wewnętrzne: determinację, poczucie kontroli nad sytuacją, poczucie własnej wartości oraz sensu opieki nad bliskim.
Wsparcie dla opiekunów – jak możesz pomóc sobie na co dzień?
Zacznij od okazania sobie wyrozumiałości, bo momenty kryzysu, złości i wypalenia nie świadczą o braku miłości i dobrych chęci. Nie bój się prosić o pomoc, zastępstwo, a jeśli placówki w twoim mieście oferują program wsparcia dla opiekunów rodzinnych, wykorzystaj każdą sytuację, żeby odpocząć. Jeżeli możesz sobie na to pozwolić, przynajmniej raz na jakiś czas wynajmij profesjonalną opiekunkę lub opiekuna albo wyślij podopiecznego na turnus opiekuńczy. Porozmawiaj także ze swoim lekarzem o możliwości rozpoczęcia psychoterapii, na której dowiesz się, jak radzić sobie z emocjami i stresem, odzyskać radość życia i pozytywne podejście do podopiecznego.
Zapytaj też o radę bardziej doświadczonych osób lub najlepiej lekarza, opiekunki, pielęgniarki. Udzielą ci oni wskazówek, dzięki którym możliwe jest usprawnienie i poprawa opieki nad pacjentem. W wypożyczalni sprzętu medycznego możesz tymczasowo zaopatrzyć się w wózek inwalidzki lub podnośnik kąpielowy, które przynajmniej trochę cię odciążą. Przydatny jest także basen oraz dobrej jakości środki ochrony dla osób nietrzymających moczu i stolca, np. profesjonalne i chłonne pieluchy lub TENA.
Zadbaj również o własną kondycję. Choć często trudno jest znaleźć czas na ćwiczenia fizyczne, silne i sprężyste ciało ułatwi ci opiekę nad bliskim oraz pomoże ci ograniczyć ryzyko nadwyrężeń i kontuzji.
Pamiętaj, że nie musisz być sam lub sama ze swoimi kłopotami. Istnieją ośrodki, które oferują częściową pomoc w opiece nad starszą osobą, aby opiekun rodzinny miał szansę zająć się także sobą.
