Mięśnie dna miednicy a ćwiczenia na hemoroidy

Mięśnie dna miednicy, znane również jako mięśnie Kegla, stanowią grupę mięśni i więzadeł odpowiedzialnych za wsparcie organów jamy brzusznej od strony dolnej. Chociaż często są kojarzone z problemami z nietrzymaniem moczu, istnieje szereg innych wskazań do ich ćwiczenia, co świadczy o ich szerokim zastosowaniu.

W skład mięśni dna miednicy wchodzi mięsień łonowo-guziczny, często określany mianem mięśnia Kegla. Ten kluczowy mięsień umożliwia kontrolę nad przepływem moczu, regulację wydalania stolca oraz napięcie pochwy.

Mięśnie te, podobnie jak inne w naszym ciele, wymagają regularnych ćwiczeń, aby utrzymać swoją funkcjonalność i siłę. Mięsień Kegla, zlokalizowany w dolnej części brzucha, otacza ujście pęcherza moczowego, pochwy oraz odbytnicy. Jego odpowiednie napięcie i siła są kluczowe dla utrzymania prawidłowej pozycji i funkcji tych narządów.

W przypadku osłabienia mięśnia Kegla, może dojść do jego rozciągnięcia, co skutkuje niezdolnością do utrzymania ciężaru pochwy, macicy i pęcherza moczowego, prowadząc do ich obniżenia. Powody lub czynniki, które mogą przyczyniać się do osłabienia mięśni Kegla, obejmują ciążę, poród, zaparcia oraz nadmierne ciśnienie w jamie brzusznej – spowodowane na przykład nadwagą czy podnoszeniem ciężkich przedmiotów.

Znaczenie ćwiczeń mięśni dna miednicy, w tym mięśnia Kegla, jest nie do przecenienia, zarówno w kontekście zapobiegania nietrzymaniu moczu, jak i dla ogólnego stanu zdrowia miednicy mniejszej. Regularne wykonywanie odpowiednich ćwiczeń może znacząco poprawić jakość życia osób cierpiących na różnego rodzaju dolegliwości związane z osłabieniem dna miednicy.

W anatomii odbytu kluczową rolę odgrywają guzki krwawnicze, które są naturalną częścią struktury tego obszaru. Te naczyniowe struktury są wypełnione krwią, dzięki czemu odbyt jest uszczelniony, co ułatwia kontrolę nad oddawaniem stolca i gazów. Jednak w niektórych okolicznościach może dojść do nadmiernego przekrwienia guzków, co prowadzi do ich powiększenia. W takim przypadku mówimy o hemoroidach, które mogą występować zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie.

Czynniki sprzyjające rozwojowi hemoroidów to między innymi siedzący tryb życia, praca wymagająca długiego siedzenia, zaparcia, nadwaga i otyłość, niekorzystne nawyki związane z korzystaniem z toalety (na przykład nadmierne parcie podczas defekacji) oraz ciężka praca fizyczna. Hemoroidy są dolegliwością powszechnie występującą w populacji dorosłych, przy czym rzadko diagnozuje się je u dzieci. Typowe objawy choroby hemoroidalnej obejmują:

·       Krew w stolcu, która jest świeża i ma żywoczerwony kolor,

·       Uczucie niepełnego wypróżnienia,

·       Ból w okolicy odbytu,

·       Podrażnienie w tej okolicy.

Podejmowane leczenie hemoroidów zależy od stopnia zaawansowania objawów. Na wstępnym etapie skupia się przede wszystkim na łagodzeniu dolegliwości. Pomoc w tym zakresie mogą przynieść ciepłe kąpiele oraz nasiadówki w naparze z kory dębu, które działają kojąco i przeciwzapalnie na podrażnione miejsce.

Osłabienie mięśni dna miednicy może przyczyniać się do rozwoju hemoroidów. Dlatego tak ważna jest dbałość o ich kondycję. Wykonywanie ćwiczeń Kegla jest szczególnie korzystne dla kobiet, pomagając im lepiej radzić sobie z ciążą i porodem, zmniejszając ryzyko pęknięcia krocza, a także poprawiając satysfakcję seksualną. Regularne ćwiczenia tych mięśni skutecznie redukują ryzyko wystąpienia nietrzymania moczu po porodzie oraz w okresie menopauzy, a także zmniejszają ryzyko prolapsu (wypadnięcia) miednicy czy pęcherza. Mężczyźni również powinni pamiętać o treningu mięśni dna miednicy, gdyż może on chronić przed problemami z prostatą.

Aktywne zaangażowanie i regularny trening mięśni dna miednicy mają kluczowe znaczenie w profilaktyce rozmaitych problemów zdrowotnych, włączając w to hemoroidy. Włączenie ćwiczeń Kegla oraz dodatkowych aktywności, takich jak joga, pilates, czy trening funkcjonalny, pomaga w budowaniu siły i elastyczności ciała, co wspiera zdrowie miednicy. Taki holistyczny trening, skupiający się na poprawie postawy i równowagi, może również działać relaksująco, zmniejszając napięcie mięśniowe.

Edukacja na temat odpowiedniej techniki korzystania z toalety i unikania nadmiernego parcia jest równie istotna, jak ćwiczenia. Przyjmowanie właściwej pozycji podczas wypróżniania, minimalizującej ryzyko nadmiernego parcia, może zmniejszyć ryzyko powstawania hemoroidów. Integracja tych praktyk w codzienną rutynę nie tylko przyczynia się do zapobiegania hemoroidom, ale także do ogólnej poprawy zdrowia i samopoczucia. Konsultacje z fizjoterapeutą lub ekspertem w treningu dna miednicy mogą być pomocne w dostosowaniu ćwiczeń do osobistych potrzeb, zapewniając optymalne rezultaty.

O mięśniach Kegla często nie rozmawia się otwarcie, mimo że odgrywają one kluczową rolę w układzie mięśniowym dolnej części ciała. Ukryte są one głęboko, przez co ich istotność może być pomijana lub niedoceniana. Nawet jeśli zdajemy sobie sprawę z ich znaczenia, szczególnie dla zdrowia kobiet, często wstydzimy się zadawać pytania czy podejmować trening. To duży błąd, ponieważ zaniedbanie tych mięśni może prowadzić do negatywnych konsekwencji w przyszłości, takich jak ból dolnych partii kręgosłupa. Regularne i prawidłowo wykonane ćwiczenia mięśni Kegla mogą zapobiec tym dolegliwościom. Kluczowe jest jednak, by nauczyć się prawidłowo aktywować te mięśnie, co może wymagać wsparcia doświadczonego fizjoterapeuty. 

Hemoroidy stanowią temat tabu, który często jest przemilczany ze względu na wstyd. Ten brak otwartości i obawa przed poszukiwaniem pomocy tylko pogarszają problem. Pomimo tej niechęci, warto przełamać bariery i skonsultować się z lekarzem w przypadku niepokojących objawów. Wiele z tych dolegliwości można skutecznie zminimalizować lub nawet wyeliminować, między innymi dzięki odpowiedniemu treningowi mięśniowemu.